Mark Vanvaeck

Mark Vanvaeck is hoofdredacteur van OKV.

Van deze auteur

Artikel

Kant wordt sculptuur

In het midden van de 19° eeuw was Geraardsbergen een internationaal gerenommeerd centrum voor de productie van Chantillykant: het museum in het stadhuis illustreert dat zijdefijn, met de tentoonstelling Synergie (kantsculpturen van Marjolaine Salvador-Morel).

Artikel

Pure schoonheid - Honderd topstukken in het MAS

De Vlaamse Gemeenschap viert twintig jaar Topstukkendecreet met een tentoonstelling in het MAS in Antwerpen. De Topstukkenlijst telt vandaag ruim 1.600 beschermde objecten en verzamelingen. Een honderdtal is geselecteerd voor de tentoonstelling Zeldzaam en onmisbaar. Topstukken uit Vlaamse collecties.

Max Bill, Eindeloze kronkel, 1953-1956, brons, 125 x 125 x 80 cm. Middelheimmuseum, Antwerpen © SABAM Belgium 2023 Beschermd sinds 17 november 2022 Topstuk

Gratis artikel

Zeldzaam en onmisbaar - twintig jaar Topstukkendecreet

De term Topstukken ligt gemakkelijk in de mond en de boodschap is meteen duidelijk: het gaat om één van de beste, belangrijkste en meest waardevolle stukken uit het museum. Die moet de bezoeker zeker zien!

Artikel

Kamer vol klei

Keramiek is de jongste jaren populairder dan ooit. In een wereld die steeds digitaler wordt, gaan mensen op zoek naar tastbaarheid. En wat is meer tactieler dan klei? Klei is aarde en daar gaan kunstenaars mee aan de slag.

Gratis artikel

Vermeer

De tentoonstelling Vermeer in het Rijksmuseum opende op 12 februari en twee dagen later waren alle tickets (ruim 300.000) al de deur uit. Velen zullen deze unieke expo moeten missen. Gelukkig is er het vuistdikke boek bij de tentoonstelling dat veel goed kan maken.

Gratis artikel

KBR verwerft unieke collectie van de Nationale Loterij

De Nationale Loterij vertrouwde een belangrijk deel van haar historische verzameling toe aan de Koninklijke Bibliotheek in Brussel.

MSK Gent nieuw Vlaams topstuk Jean Delcour, Jakobus de Mindere

Gratis artikel

MSK Gent krijgt nieuw Vlaams topstuk in bruikleen

Na de erkenning als Topstuk van de Vlaamse Gemeenschap kocht de Vlaamse overheid een bozzetto uit ca. 1690-1691 van de hand van de Luikse kunstenaar Jean Delcour.

Albrecht Bouts (werkplaats), Man van Smarten

Gratis artikel

Man van Smarten van Albrecht Bouts voor Musea Brugge

Pater Ghislain De Jaeger heeft Albrecht Bouts’ schilderij Man van Smarten nagelaten aan de Koning Boudewijnstichting, die het aan Musea Brugge in langdurige bewaring heeft gegeven, waar het deel uitmaakt van de befaamde collectie Vlaamse primitieven.

Vlaamse topstukken Het Antifonarium van Vorst

Gratis artikel

Vlaamse topstukken gedigitaliseerd - Het kwetsbare papier en perkament

Van een aantal van de ruim negenhonderd beschermde topstukken van de Vlaamse Gemeenschap bestaat nog geen hoogwaardige digitale reproductie. Het GIVE-Topstukkenproject, dat loopt tot einde 2023, maakt daar werk van.

Topstukken Groote Oorlog executie Aloïs Wulput

Gratis artikel

Topstukken uit de Groote Oorlog - Van Virginie Loveling tot Lou Tseng-Tsian

Begin december 2014, honderd jaar na het begin van de Eerste Wereldoorlog, werden twaalf objecten die gerelateerd zijn met deze periode opgenomen in de Topstukkenlijst van de Vlaamse Gemeenschap. Deze markante stukken zijn zeer divers, maar allemaal geven ze een beklijvend beeld van de verschrikkingen en de gevolgen van de Groote Oorlog.

Gratis artikel

Hof van Busleyden schenkt Chaise Longue aan Design Museum

De Hasseltse Linde Hermans won met haar Chaise Longue de Mechelse ontwerpwedstrijd De Stoel van het jaar 2000.

Gratis artikel

Théâtre van Maurice Maeterlinck met illustraties van Léon Spilliaert in de KMSKB

In 1901 en 1902 gaf uitgever Edmond Deman de tot dan verschenen toneelstukken van Maurice Maeterlinck uit in drie delen. Deman liet zijn eigen exemplaar van Théâtre illustreren door Léon Spilliaert.

Sofie Muller, Trinitas Terrestris, ANNA /001–004/22, 2022, albast

Gratis artikel

Alles over albast - M Leuven en het Louvre maken samen een toptentoonstelling

Albast, luxueuzer dan goud en zacht als fluweel, was bijzonder populair in de Europese beeldhouwkunst. M Leuven en het Musée du Louvre hebben de handen in elkaar geslagen om met een selectie bijzondere werken van de veertiende tot de zeventiende eeuw alle aspecten van het materiaal te belichten. De expo toont 130 topstukken van de beste albastsnijders.

Gratis artikel

Constantin Meuniermuseum

De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (KMSKB) beschikken over twee omvangrijke deelcollecties: de Antoine Wiertz- en de Constantin Meunierverzameling, die elk een eigen museum hebben. Het Meuniermuseum in Elsene huist in de atelierwoning die Constantin Meunier in 1899 liet bouwen. Na twee jaar sluiting, een grondige opknapbeurt en het herschikken van de collectie, opende het Meuniermuseum dit voorjaar opnieuw de deuren.

Gratis artikel

Twee keer Masereel

Na de dood van Frans Masereel (1889-1972) gaf zijn weduwe, de Franse kunstenares Laure Malclès (1911-1981), in 1976 een selectie uit het omvangrijke werk van de kunstenaar in bruikleen aan de provincie Limburg. Er kwam een permanente tentoonstelling in het huis De Dry Mollen, een van de historische gebouwen van de Oude Stad in het Openluchtmuseum Bokrijk.

Gratis artikel

Het leven is een circus

Een tip voor een vakantiedag in Namen: het tentoonstellingsproject The Circus We Are, verspreid over drie locaties in de stad. Vrolijkheid en tristesse zijn alom tegenwoordig in de pistes van deze expo, het circus zoals het leven.

Gratis artikel

Boegbeeld in de kelder

Jonas Danckers en Bernard Van den Driessche graven naar de kern van het huidige Didactische Museum Archeologie van de KU Leuven en komen uit in de politieke en religieuze ontwikkelingen van de jonge Belgische staat. Spanningen tussen katholieken en liberalen leidden tot de Katholieke Congressen in Mechelen over hoe de Kerk haar invloed op alle domeinen van de samenleving kon versterken. Tijdens een discussie op het eerste congres in 1863 over de rol van de christelijke kunst werd de basis gelegd voor de oprichting van de leerstoel christelijke archeologie aan de Leuvense universiteit.

Gratis artikel

Icoon van Philippe Wolfers in het Museum Kunst & Geschiedenis

Dankzij haar Erfgoedfonds kon de Koning Boudewijnstichting de hanger Medusa (1898) van Philippe Wolfers (1858-1929) aankopen en in bruikleen geven aan het Museum Kunst & Geschiedenis in Brussel.

Gratis artikel

Audiovisueel Topstuk - Missiefilms van de Witte Paters

Op 7 juli 2009 werd de filmcollectie van de Sociëteit van de Missionarissen van Afrika, beter bekend als Witte Paters, beschermd als Topstuk van de Vlaamse Gemeenschap. De films, die recent werden gerestaureerd en gedigitaliseerd, zijn in bewaring bij KADOC. KADOC heeft drie kunstenaars, afkomstig uit of met een relatie tot Centraal-Afrika, uitgenodigd om op basis van de filmcollectie nieuw werk te creëren. Het is deze zomer te zien op de tentoonstelling ANGLES in de kapel van Onze-Lieve-Vrouw ter Koorts, op de KADOC-site in Leuven.

Artikel

Boekentoren Gent - Van lijdensweg naar wedergeboorte

Het Belfort, de Sint-Baafskathedraal en de Sint-Niklaaskerk vormen al eeuwenlang de skyline van Gent. De drie middeleeuwse torens kregen op het einde van de jaren 1930 het gezelschap van de Boekentoren. Naast ‘kerk en stad’ had nu ook de wetenschap haar iconische toren.

Artikel

Klavier - Virginalen, klavecimbels en orgels verbeeld

In 2018, bij de opening van het Snijders&Rockoxhuis, was er samengewerkt met Museum Vleeshuis | Klank van de Stad voor de herschepping van de muziekkamer van de Joodse Portugese familie Duarte, inclusief een klavecimbel van Andreas Ruckers (1579-1651/53) en een virginaal van Joannes Couchet (1615-1655).

Gratis artikel

Beleefd religieus erfgoed - Topstukken doen wonderen

Op bedevaart gaan, vertrouwen op de tussenkomst van heiligen, relikwieën vereren en meedragen in processies, dankbaarheid betonen voor bekomen gunsten… Er zijn vele manieren waarop mensen ‘handen en voeten geven’ aan hun geloof. Deze rituelen, soms omgeven met een magisch randje, zijn oeroud en worden ook vandaag nog beleefd. Een aantal Topstukken van de Vlaamse Gemeenschap getuigt daarvan.

Gratis artikel

Musea Brugge koopt unieke ontwerpen

Musea Brugge heeft een verzameling ontwerpen en grafiek voor Brugse historische optochten aangekocht van ontwerper Arno Brys.

Atelier Den Salm, majolicatableau met De bekering van Saulus MAS

Gratis artikel

Een nieuwe vracht in het MAS - Over de haven, mensen en goederen

Na tien jaar onderging de semipermanente opstelling Wereldhaven op de zesde verdieping van het MAS een gedaanteverwisseling. Vracht. Over de haven, mensen en goederen is het nieuwe verhaal van Antwerpen en zijn haven als poort naar de wereld.

Gratis artikel

Unieke collectie speelgoed voor mudel - Deinze koopt lokaal erfgoed

Vanaf het einde van de negentiende eeuw tot 1970 was Deinze bekend voor de productie van kinderwagens en speelgoed. De stad telde tien fabrikanten, met TORCK als de bekendste merknaam.

Anoniem, Panoramisch gezicht op Gent Cartografische collectie

Gratis artikel

Cartografische Topstukken - Antwerpen en toch ook de rest van de wereld

Met Gerard Mercator en Abraham Ortelius heeft Vlaanderen twee kleppers van de cartografie in huis. Kaarten en globes van hun hand prijken terecht op de Topstukkenlijst van de Vlaamse Gemeenschap, naast even unieke en onmisbare kaarten van minder bekende tekenaars.

Jules Schmalzigaug, Ontwikkeling van een thema in rood, Carnaval, 1914

Gratis artikel

Carnaval van Jules Schmalzigaug - Topstuk voor het KMSKA

De Vlaamse Gemeenschap kocht het schilderij Ontwikkeling van een thema in rood: Cranaval (1914) van de Antwerpse kunstenaar Jules Schmalzigaug (1882-1917) en zette het meteen op de Topstukkenlijst.

muzikaal erfgoed Antifonarium-Tsgrooten, 1522, handschrift, f. 320v, miniatuur met de heilige Cecilia met een portatieforgeltje

Gratis artikel

Er zit muziek in de Vlaamse Topstukken - Van Hadewijch tot een stormklok

Ons muzikaal erfgoed is goed vertegenwoordigd op de Topstukkenlijst van de Vlaamse Gemeenschap. Een vijftigtal individuele objecten en drie verzamelingen zijn erkend en beschermd. Het gaat om instrumenten en genoteerde muziek, iconografie en diverse andere documenten.

Gratis artikel

Gillis Claeissens (toegeschreven) - Man in wapenuitrusting

In 2017 liep in het Groeningemuseum de tentoonstelling Pieter Pourbus en de vergeten meesters (het thema in OKV 2017, nr. 5). Een van die vergeten en recent herontdekte Brugse meesters was Gillis Claeissens (1536/37-1605).

Misbaksel van een kookpot en een beker, aardewerk, Tongeren Gallo-Romeins Museum

Gratis artikel

Aardewerken misbaksels voor het Gallo-Romeins Museum

In 1968 werden aan de Oude Kerkhofweg in Tongeren enkele bijzondere stukken Romeins aardewerk gevonden. Ze dateren uit de periode 150-300 n.Chr. Het gaat om een kookpot met daarin een beker.

Gratis artikel

Tovenaars van het geschilderde toneeldecor

In OKV 2020.5 deden we het doek open voor de presentatie van de schitterende theaterdecors die Albert Dubosq in de jaren 1920-1921 maakte voor de Kortrijkse Schouwburg en die prijken op de Topstukkenlijst van de Vlaamse Gemeenschap.

Jan II Borman Sint-Jorisretabel Museum Kunst & Geschiedenis, Brussel

Gratis artikel

Ontdekking in het Museum Kunst & Geschiedenis - Sint-Jorisretabel (1493)

Na drie jaren van onderzoek en restauratie schittert het befaamde Sint-Jorisretabel (1493) van Jan II Borman opnieuw in het Museum Kunst & Geschiedenis in Brussel. Om het altaarstuk langs alle hoeken te bestuderen en volledig te reinigen, werden de 48 houten elementen zorgvuldig losgemaakt.

Renaat Braem, Tafel voor winkel Haentjens, 1954 Design Museum Gent

Gratis artikel

Nieuwe aanwinst voor Design Museum Gent

Design Museum Gent verzamelt Belgisch design in een internationale context. De collectie groeit voortdurend aan. Vorig jaar kwamen er ongeveer dertig stukken bij van een twintigtal ontwerpers en producenten, waarvan de helft Belgen.

Frans D’Haeyere en zijn aardappelrooier Norvan uit de jaren 1950, een Topstuk van de Vlaamse Gemeenschap Foto: Saskia Vanderstichele

Artikel

Getekend en gerooid - De aardappel op de Topstukkenlijst

26 januari 1588. De botanicus Carolus Clusius ontvangt in Wenen twee aardappelknollen en een aardappelbes van Philippe de Sivry, heer van Walhain en gouverneur van de stad Bergen. Hoe is Sivry aan deze ‘exoten’ gekomen en waarom schenkt hij ze aan Clusius?

Gratis artikel

OKV in een nieuwe vormgeving - Sober met een speels kantje

“Niet alleen inhoudelijk maar ook vormelijk behoort Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen door zijn getuigenis van de verschillende tijdsbeelden en technische ontwikkelingen tot het openbaar kunstbezit én cultureel erfgoed van de visuele communicatie.”

Léon Spilliaert, Portret van Mejuffrouw Simonne Kremer, 1937, potlood, aquarel en gouache op papier, 615 x 492 mm Mu.ZEE, Oostende

Gratis artikel

Nieuwe aanwinst voor Mu.ZEE

Mu.ZEE in Oostende had al een mooie reeks portretten van de hand van Léon Spilliaert (1881-1946). Daar is er nog één bijgekomen: het Portret van Mejuffrouw Simonne Kremer.

Artikel

Passie geeft vleugels - Luchtvaarterfgoed in musea en daarbuiten

Icaros, de brokkenpiloot uit de Griekse mythologie, is beroemder dan zijn vader Daedalos, die er wel in geslaagd is de vlucht van Kreta naar Athene te maken. Terwijl de hoogmoedige Icaros in de Egeïsche Zee stortte, koos Daedalos de gulden middenweg tussen zee en zon en wist veilig te landen.

Artikel

GUM - Gents Universiteitsmuseum

Gent is een nieuw museum rijker. Het GUM (Gents Universiteitsmuseum) staat middenin de Gentse Plantentuin, om de hoek van MSK Gent en het S.M.A.K. Het GUM en de Universiteit Gent zijn ambitieus. Ze zetten een nieuw en volwaardig museum op de kaart, inclusief publiekswerking, educatieve werking en collectiebeheer.

Gratis artikel

Portretten van bekende schilders uit de Lage Landen

In het themanummer over en bij de tentoonstelling Van Eyck, een optische revolutie (OKV 2020, nr. 1) staat een portret van Hubert van Eyck dat geplukt is uit het boekje Pictorum aliquot celebrium Germaniae Inferioris effigies, dat verscheen in 1572.

Interieur van een gotische kathedraal, olieverf op paneel

Artikel

Goddelijke interieurs - De passie van een verzamelaar

Het Musée de Flandre in Cassel belicht de passie van een man voor een bijzonder en destijds populair genre: kerkinterieurs in de Vlaamse en Hollandse schilderkunst van de zestiende en de zeventiende eeuw. Veertig jaar lang heeft deze verzamelaar gewijd aan het samenstellen van zijn collectie, die nu voor het eerst in een museum te zien is.

De standaard van het vijftiende squadron van de Royal Air Force

Gratis artikel

Topstukken van de Vlaamse Gemeenschap

Het museum Plantin-Moretus bewaart een waardevolle collectie zeventiende-eeuwse tekeningen, waarvan er heel wat prijken op de Topstukkenlijst van de Vlaamse Gemeenschap.

Detail van de Rome-maquette van Paul Bigot: de westelijke zijde van het Forum Romanum

Artikel

Het oude Rome herleeft

De immense maquette van het oude Rome was voor vele generaties het hoogtepunt van elk schoolbezoek aan het Museum Kunst & Geschiedenis in het Brussels Jubelpark. Jaarlijks komen tienduizenden kinderen en volwassenen zich vergapen aan het schaalmodel van de eeuwige stad op het toppunt van haar glorie, aan het einde van de vierde eeuw.

Gratis artikel

Pelgrimsboek Overmeesterd

Bij het project Vlaamse Meesters in Situ van Openbaar Kunstbezit Vlaanderen hoort een boek dat uitnodigt om op ontdekkingstocht te gaan naar de 45 geselecteerde kunstwerken.

Vlaamse meesters, Antoon van Dyck , Sint-Martinuskerk, Zaventem, Van Dyck, De aanbidding der herders, Onze-Lieve-Vrouwekerk, Dendermonde

Artikel

Beleef Vlaamse Meesters waar ze thuis zijn

Begin juni startte Vlaamse Meesters in Situ, een initiatief van Openbaar Kunstbezit Vlaanderen dat loopt tot einde september. Het neemt je mee naar 45 sites, verspreid over Vlaanderen, naar kerken en kloosters, kastelen en stadhuizen waar topstukken van Vlaamse meesters nog altijd op hun oorspronkelijke plaats, in situ, te bewonderen zijn.

Holland, Reünie van drie fragmenten van Frans Hals, Portret van de familie Van Campen, ca. 1623-1625, olieverf op doek Links: Portret van de familie Van Campen in een landschap, 151 x 163,6 cm, TOLEDO MUSEUM OF ART Midden: Kinderen uit de familie Van Campen met een bokkenwagen, 152 x 107,5 cm, KONINKLIJKE MUSEA VOOR SCHONE KUNSTEN VAN BELGIË, BRUSSEL Rechts: Portret van een jongen uit de familie Van Campen, 54 x 47,4 cm, PRIVÉCOLLECTIE

Artikel

Een Hollandse lente in Brussel

“Schatjes, pareltjes, lieverdjes…” - Een Hollandse lente in Brussel: Begin februari opende een volledig gerenoveerde vleugel van het Oude Meesters Museum in Brussel. Een honderdtal schilderijen uit de Nederlandse Gouden Eeuw is er permanent te zien. De beste stukken uit deze belangrijke deelcollectie krijgen eindelijk de aandacht die ze al lang verdienen.

Gratis artikel

De oorlogsmonumenten van Geo Verbanck

Een interessante aanvulling bij het thema van dit OKV-nummer, De Groote Oorlog herdacht, is het boek van de Stichting Geo Verbanck dat recent verscheen. Auteur Anthony Demey behandelt alle oorlogsmonumenten van beeldhouwer Geo Verbanck (1881-1961).

Misdaad, Eind januari 1938 ontdekt een hond het onherkenbaar lichaam van een jonge vrouw. Om haar identiteit te achterhalen, verspreiden de speurders een foto van haar kleren. het is de sjaal die de dader de das zal omdoen.

Artikel

Het Museum Van de Misdaad

In het STAM heeft de Gentse gerechtelijke politie haar tentjes opgesteld. Het museum is de plaats delict van heel wat overtredingen, wanbedrijven en misdaden. Gelukkig zijn deze zaken al lang opgelost. Hoe? Dat komen we te weten op de tentoonstelling Het museum van de misdaad.

Gratis artikel

Antwerpen Klavecimbelstad

Het stadsfestival ‘Antwerpen Barok 2018’ heeft de tweede helft ingezet met onder andere enkele nieuwe tentoonstellingen. Zo focust het Museum Plantin-Moretus op de samenwerking tussen Balthasar I Moretus en vooraanstaande kunstenaars, zoals zijn vriend Rubens, die samen het barokboek hebben ‘uitgevonden’.