Het Huis de Lalaing in Oudenaarde

Pamele was een middel­eeuws stadje dat zich tegenover Oudenaarde langs de rechteroever van 
de Schelde ontwikkelde. In 1543 verloor het zijn wettelijke identiteit en werd het door de buren 
opgeslorpt. Om vandaag Pamele vanuit Oude­naarde te bereiken, moet je nog steeds de Schelde 
oversteken. Een belevenis, niet alleen omdat je de moderne ophaalbrug over moet, maar vooral 
omdat je onmiddellijk geconfronteerd wordt met de absolute parel uit een reeks statige heren­
huizen die dit stadsgedeelte siert: het Huis de Lalaing, een 17de-eeuwse patriciërswoning. 

De naam van Lalaing is afkom­stig van de 16de-eeuwse stadsgouvemeur. De bouw­geschiedenis is niet helemaal duidelijk. In ieder geval staat vast dat het huidige, L-vormi­ge grondplan in verschillende fasen tot stand kwam. 

In de eerste helft van de 18de eeuw onderging het huis een grondige interieuraanpassing die tot op vandaag heel het karakter van het gebouw be­paalt. Uit deze periode stam­men wellicht alle versieringen in stucwerk met rococomo­tieven. Ook de gevel aan de straatkant onderging wijzigin­gen. De vensters werden ver­groot, het raamwerk gemo­derniseerd, de bovenmuren kregen een fronton en de ge­vel werd met pleisterwerk be­kleed. In de eerste helft van de 20ste eeuw voegde men aan het interieur diverse versierin­gen toe: onder meer het Chinese salon en een paar schoorstenen die men uit an­dere gebouwen had gehaald.

Als geheel biedt het Huis de Lalaing een mooi beeld van een grote herenwoning die in de loop der tijden verschillen­de keren werd aangepast. De huidige decoratie, hoofdzake­lijk in rococostijl, illustreert treffend de zin voor sierlijk­heid en interieurkunst die de­ze periode karakteriseerde. 

De huidige renovatiewerken, door de Stad Oudenaarde uitgevoerd, kaderen in de toekomstplannen die het stads­bestuur koestert om het Huis de Lalaing uit te bouwen tot een heus Textielcentrum. En eigenlijk staat dit huis al een hele tijd in het teken van tex­tiel, meer bepaald van het ta­pijtweven: het kunstambacht waardoor Oudenaarde we­reldfaam geniet. Het eigen restauratieatelier van histori­sche wandtapijten is er geves­tigd sinds 1984. De resultaten van dit conservatie- en restau­ratiewerk vallen te bewonde­ren in de prachtige Lakenhalle van het Oudenaardse stad­huis waar tijdens het toeristi­sche seizoen de collectie wandtapijten is tentoonge­steld. Aan het restauratieate­lier is tevens een educatieve zaal verbonden waar het vol­ledige proces van conserve­ren en restaureren in beeld wordt gebracht. 

Daarnaast vindt ook het wee­fatelier van de v.z.w. Vlaamse Ardennen Schilders-Ateliers (V.A.S.A) een geschikt onder­komen in het Huis de Lalaing. Deze vereniging had in 1979 een atelier opgericht met het doel de tapijtweefkunst in en om Oudenaarde opnieuw tot leven te brengen. Daartoe werden, in nauwe samenwer­king met het stadsbestuur, ini­tiatiecursussen georganiseerd en werd het realiseren van weefwerk, naar eigen ont­werp of naar dat van kunste­naars, in de kijker gezet. De nieuw geweven wandkleden van V.A.S.A. hangen in het Huis de Lalaing tentoonge­steld. 

Maar de Stad Oudenaarde wil ook in de toekomst blijven werken aan de realisatie van het Textielcentrum. De vorig jaar aangekochte verzameling kunstvoorwerpen uit het voormalige weefatelier van Elisabeth de Saedeleer moet er volledig tot haar recht ko­men, samen met ander mo­dem en hedendaags textiel dat te zien zal zijn in tijdelijke tentoonstellingen. Als voor­bereiding op de grote ten­toonstelling van Oudenaardse Historische Wandtapijten ge­pland in 1999 wordt enorm veel opzoekingswerk verricht. De neerslag daarvan zal in het Huis de Lalaing een plaats krij­gen in een documentatiecen­trum dat voor iedereen toe­gankelijk zal zijn. 

Het restauratieatelier, de edu­catieve zaal, het weefatelier van V.A.S.A., de tentoonstel­lingen van modem en heden­daags textiel én een docu­mentatiecentrum onder één dak, zullen het indrukwekken­de Huis de Lalaing aan de overkant van de Schelde in Oudenaarde nog meer uitstr­aling geven.