David Huycke is een bijzonder onderlegde zilversmid en designer. Zijn oeuvre is gekenmerkt door sereniteit en elegantie. Zijn ontwerpen zijn even ingenieus als eenvoudig. Zijn werk getuigt van voortreffelijk vakmanschap.
Atelier: David Huycke, elegantie, eenvoud en ambachtelijke perfectie
Zelf aan de slag
David Huycke (°Sint-Niklaas, 1967) studeerde in 1989 af aan Sint-Lucas te Antwerpen. Hij volgde er de opleiding juweelontwerp bij de gerenommeerde leraren Siegfried De Buck en Hendrik Buyl. In zijn laatste jaar Sint-Lucas maakte hij bij een Nederlandse gastdocent kennis met het zilversmeden. "Die man kwam drie jaar te laat," zegt Huycke. "Wat een contrast. In plaats van aan minuscule koperen sieraden te prutsen, kon ik enthousiast aan de slag met grote objecten, met hamer en aambeeld. Dat ene jaartje was er alleen tijd voor de basistechnieken, maar ik ben er ontzettend dankbaar voor."
Na zijn legerdienst ging David Huycke onmiddellijk aan de slag als zelfstandige met een eigen atelier. Hij had toen nog niet de zorg voor een gezinsinkomen en startte met het ontwerpen van sieraden en juwelen, eerst voor familieleden, later voor vrienden die dan weer nieuwe klanten aanbrachten. Met de opdrachten kon Huycke geleidelijk aan zijn atelier uitbouwen. Een zilversmid heeft veel materiaal en machines, en dus een ruime werkplek, nodig. "Maar ik was koppig genoeg om vanaf het begin eigen zilverwerk te maken," voegt hij er direct aan toe. "Ik wilde vooral veel leren, want ik beheerste enkel de basistechnieken." Niet gehinderd door enige aarzeling stuurt hij zijn eerste creaties in voor wedstrijden en tentoonstellingen in binnen- en buitenland. De positieve reacties sterkten hem om de opdrachten af te bouwen en ze kritischer te selecteren. David Huycke deed meer en meer 'zijn ding'.
En dan kwam Antwerpen 93 Culturele Hoofdstad van Europa. Het VIZO organiseerde Een schitterend feest, met workshops, een wedstrijd en een succesvolle tentoonstelling met ook werk van David Huycke. Het project maakte zilverwerk bijzonder populair en bracht internationale kunstenaars naar ons land. Een jaar later won Huycke zowel de VIZO-Prijs Henry van de Velde voor Jong Talent als de Prijs van het Publiek. Toen zei hij: "Een constante in mijn werk is de zoektocht naar een natuurlijke elegantie, een ambachtelijke perfectie en een doorgedreven eenvoud. Structuren en ritmes bepalen grotendeels de vorm van mijn sieraden en zilverwerk en zijn onlosmakelijk verbonden met mijn logische en mathematische manier van opbouwen." Die twee zinnen omvatten tien jaar later nog steeds het oeuvre van David Huycke.
De techniek als enige decoratie
In zijn beginnende zoektocht speelde de stage die hij in 1993 liep bij de Italiaanse ontwerper Babetto een grote rol. Daar ontdekte Huycke grote zilveren creaties die toch licht zijn en hij ging zelf experimenteren met dunne platen. Daarbij liet de kunstenaar het oppervlak ('de huid', zegt Huycke) van zijn werken spreken. Zonder polijsten of schuren dragen ze de sporen van de techniek waarmee ze ontstonden: "Ik toonde de hamerslag. Het is de enige decoratie die ik toeliet." Een stel van die vederlichte in elkaar passende schalen uit de 'eerste jaren' van David Huycke bood Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen destijds aan de abonnees aan.
In 1996 doet Huycke mee aan een wedstrijd granulatietechniek in Duitsland. "Het is een eeuwenoude versieringstechniek," verduidelijkt hij. "De Etrusken hebben er de prachtigste dingen mee gemaakt. Vertrekkend van 'waar ik mee bezig was' heb ik halfronde bollen ingestuurd, de Pearl Sphere." Hij toont een bokaal met ontelbare stukjes zilver, allemaal even klein, ongeveer drie bij drie millimeter. Een andere bokaal is gevuld met zilveren balletjes. Tussen beide ligt een verblijf in een oven van duizend graden, op een zachte ondergrond van houtskoolpoeder waardoor de plaatjes kunnen smelten tot perfecte bolletjes. Die worden dan aan de oppervlakte verkoperd, wat het smeltpunt verlaagt, zodat ze makkelijker samen te 'lassen' zijn. Eenmaal het kunstwerk klaar, kan een bad in zwavelzuur de zilverwitte glans tevoorschijn toveren. Meer dan tienduizend bolletjes zitten in één Pearl Sphere. Wat een monnikkenwerk.
Ook de vazen met de naam Bolinder, dragen helemaal de stempel van David Huycke. Voor Bolinder, een samensmelting van de functie 'bowl' en de eenvoudige vorm 'cilinder', gebruikt hij de eeuwenoude verloren-was techniek. De fijne sporen ervan zijn op de levendige huid zichtbaar. De krachtige sculpturale belijning maakt van deze vazen autonome kunstwerken. Ze lijken niet enkel massief maar zijn ook zwaar: in elk van de vazen is zeven kilogram zilver verwerkt.
De recente tentoonstelling Iconen van design in Vlaanderen, een initiatief van het Vlaams Parlement, toonde Bolinder3 uit 2000. Een gepolijste versie stond er in contrast naast een 'zwart' exemplaar, zoals de kunstenaar het uit de mal heeft gekapt.
Alles hangt samen
Zilver laat zich schitterend polijsten en donker patineren. Met die wetenschap creëerde David Huycke in 1995 Empty Black Space. Het zijn twee kommen: de grootste krijgt een gepolijste buitenkant, de kleinste een gepolijste binnenkant. In elkaar geplaatst geeft dit een zeer donkere ruimte tussen de zilverwitte binnen- en buitenkant. Vanuit dit basisgegeven ontstonden variaties op de zwart-wit spanning: een combinatie van zeven kommen, een kom in een cilinder...
"Het is heel fijn te ontdekken wat uit één idee allemaal kan ontstaan," zegt Huycke. Maar hij benadrukt dat die evolutie traag verloopt. "Ideeën rijpen jaren. Allicht komt dat om dat ik met heel eenvoudige vormen werk. Dan is het moeilijk om elke week iets nieuws te bedenken. Bovendien is mijn oeuvre één samenhangende schakel. Wat ik nu ontwerp heeft te maken met alles wat ik al heb gemaakt."
Ter illustratie zet de kunstenaar zijn recentste werk, Square Flower op tafel. Dit nieuwe werk ontstond enkele maanden geleden in de Verenigde Staten. Het verhaal erbij vertrekt van de granulatietechniek waarmee David Huycke halfweg de jaren 90 begon te experimenteren. "Voortbouwend op de granulatie heb ik de samengesmolten bolletjes geplet tot ovaaltjes. Het vlak loopt dan bijna helemaal vol. Dat heeft me op weg gezet om meer constructief te werken. Ik ben beginnen tekenen en er zijn vierkanten in mijn werk gekomen."
Een voorbeeld daarvan is Empty Square uit 2002: een volledig glanzende cilinder met daarin een vierkant bakje dat aan de binnenzijde donker gepatineerd is. Het contrast tussen wit en zwart is doorgetrokken en aangevuld met het contrast tussen twee geometrische figuren. Samen vormen ze een ontmoeting tussen materie en niet-materie. De nieuwste Square Flower is in profiel bijna een ronde bloem met vier grote lobben. Het bovenzicht toont inderdaad een 'leeg vierkant'.
Zoals zijn zilver sereniteit uitstraalt, zo komt David Huycke rustig en kalm over. Toch kan hij soms kwaad worden. Omdat de glans niet juist zit, bijvoorbeeld. Zoeken naar de ambachtelijke perfectie is een constante in zijn werk. Welke techniek David Huycke ook hanteert, hij doet het allemaal met eigen handen. Het creatieproces zelf is zijn inspiratiebron.