Het authentieke velum (vastendoek) van het triomfkruis

Het 15de-eeuwse polychrome triomfkruis heeft een hoge artistieke waarde. Maar het unieke en de waarde voor het collectieve geheugen ligt het meest in de bewaard gebleven combinatie van dit kruis met het authentieke velum (vastendoek). Tijdens de vastenperiode werd het kruis bedekt met dit zogenaamde kruisvelum. Dit velum is ook op zichzelf een zeer waardevol en goed geconserveerd stuk 15de-eeuws linnen met borduurwerk.  

Dit jaar bestaat het Vlaams Topstukkendecreet twintig jaar. In Vlaanderen zijn meer dan duizend objecten als ‘topstuk’ gelabeld. Een object behoort tot die club als het zeldzaam en onmisbaar is. Dat wil zeggen: er zijn weinig tot geen gelijkaardige stukken én het heeft een bijzondere waarde voor Vlaanderen. Dankzij het Topstukkendecreet krijgen zo’n objecten extra bescherming. Zo mogen ze bijvoorbeeld niet zonder toestemming naar het buitenland en worden er middelen voorzien om de stukken goed te bewaren. 
 
PARCUM en Abdij van Park hebben ook enkele Vlaamse topstukken in de collectie. Voor dit feestjaar worden uitzonderlijk drie topstukken uit het depot gehaald. Recent verwierf het museum een eerste topstuk: een 16de-eeuws triomfkruis, met bijhorende velum. De glasramen van de abdij werden in 2018 opgenomen op de topstukkenlijst. Deze lijst is niet statisch. Erfgoedinstellingen kunnen zelf objecten voordragen. Zo droeg Abdij van Park enige tijd terug twee oorkondes voor: de stichtingsoorkonde van de abdij uit 1129 en het beschermingsprivilege van de abdij door Frederik I Barbarossa uit 1154. 
 
Waarom zijn het zo’n belangrijke objecten? Welke betekenis hadden ze voor de gemeenschap waar ze deel van uitmaakten? In deze focusopstelling ontdek je het verhaal achter deze topstukken.