Hans Vandekerckhove - Prospect Cottage

 Prospect Cottage

Laat je leiden. In de tentoonstelling 'Voltaire's Advice' neem je plaats tegenover Hans Vandekerckhove (Kortrijk, °1957). Op zijn schoot ligt een boek en hij leest je voor. Zijn stem klinkt kalm en vertrouwd. Onwankelbaar. Het verhaal dat Vandekerckhove vertelt neemt je mee naar plaatsen ver weg. Een inzicht over een uitzicht.

De titel van de expo in Galerie Tatjana Pieters verwijst naar het boek ‘Candide’ (Voltaire, 1759). Een jonge Candide wordt uit een nagenoeg volmaakt leven in het kasteel weggesleurd, nadat hij Cunégonde heeft gekust. Zijn reis brengt hem van ramp naar oorlog. Uiteindelijk keert de roman terug naar de bron: ‘Il faut cultiver notre jardin’. Het was bovenal kritiek van Voltaire op het optimisme van onder andere de Duitse filosoof Leibniz.

Vandekerckhove doet dienst als tuinman en presenteert ons een reeks schilderijen die de gebruikelijke wereld betovert. De oudste werken uit deze verzameling maakte hij nadat zijn moeder stierf eind 2018 en tonen ons haar stoel in de veranda, haar planten en de serre van vader Vandekerckhove in de tuin. Daarna gidst de beeldend kunstenaar ons richting The Great Glasshouse (National Botanic Garden of Wales) oftewel het ‘mothership’ volgens de kunstschilder. Wat later langs de kant van onze reisweg: de woning van de Britse regisseur Derek Jarman. Allemaal fungeren deze ruimtes voor Vandekerckhove als biotopen. Hun contouren weerspiegelen zowel de omgeving als hun inhoud.

Hans Vandekerckhove - Great Glasshouse

Great Glasshouse

De scènes zijn geen letterlijke weergave. De landschappen met in de verte een aanzet van The Great Glasshouse zijn geen herwerking van wat Vandekerckhove vanuit het autoraam zag. Hij vormt de wereld om tot de kiem van een paradijs, zoals een kind altijd al de wereld wou verdubbelen door ze na te tekenen. Het zijn niettemin ook geen sprookjes: alles bestaat echt en de wereld is coherent. Middenin de werkelijkheid prikt Vandekerckhove een punctie en reconstrueert hij het beeld, om een bepaalde emotie op te roepen. Hij scherpt aan, transformeert tot iets meer.

De taferelen die Candide onderweg zag waren pure horror en Vandekerckhove begeleidt ons terug naar onze eigen tuin. Zijn beeldtaal is niet wild en zijn benadering mathematisch (let op de grafische lijnvoering, de liefde voor het architecturale en de scherpte van het licht). Ook de emoties die hij laat zien zijn abstract. En toch vervoert het je, zijn biopsie van de wereld is zo puur en correct dat het, ook voor ons, met zijn vinger precies een wonde kan raken. De techniek volgt dit doel. Hij schetst met olieverf een levendige witte plattegrond als ruw basisbeeld om daarna laag per laag het beeld tot stand te brengen. Vandekerckhove laat de onderste laag steeds helemaal opdrogen, dit duurt dagen. Hierdoor wordt het schilderij uiteindelijk als het ware transparant en functioneert het als een broeikas die zijn licht op de wereld werpt.

Hans Vandekerckhove - Self portrait with my daughter

Self portrait with my daughter 

Hij plaatst vaak zichzelf in de habitat. Niet vanuit een drang om de eigen psychologie te uiten maar om het personage als een archetype, een aanwezige in het landschap te schilderen. Net zo subtiel als de technische verfijning en de beeldtaal zijn historische verwijzingen, zoals de fascinatie van Vandekerckhove voor de annunciatie en de visitatie. Daarnaast worden alle kleurenregisters opengetrokken. Het lievelingspalet van Vandekerckhove proeft steeds naar oranje, dit vind je in werkelijkheid in de natuur enkel in besloten vormen terug. Rood is daartegenover de grote afwezige.

De diepgaande benadering valt perfect te rijmen met de thema’s die Vandekerckhove aansnijdt. Hij speelt open kaart: de veranda en serre waar hij is opgegroeid, het voorlezen aan zijn dochter, het nadenken op een bankje in de tuin van Virginia Woolf, het huis van Jarman waarnaar Vandekerckhove talloze keren heeft gereisd: vanuit een persoonlijk verhaal vertaalt hij voor ons zijn blikveld op de wereld. Er is én geen drempel én het is niet onbeduidend. Vandekerckhove fungeert als regisseur, als voorlezer, als tuinman en als dirigent. Zijn schilderijen zijn een weergave van het moment waarop hij de omgeving, de film of de muziek secuur op pauze zet. Waardoor je ook onmiddellijk voelt en denkt aan wat er nét voor de still is gebeurd, en wat zich hierna zal afspelen.

Nog tot 25 oktober in galerie Tatjana Pieters, Nieuwevaart 124/001 te 9000 Gent. Te bezichtigen van woensdag tot zondag van 14u tot 18u of op afspraak.

ARTIST TALK met Hans Vandekerckhove en Toon Delanote op dinsdagavond 13 oktober via de digitale kanalen van de galerie.