Iedere maand vergezelt okv.be-fotografe Louise D’Eer een kunstenaar naar een inspirerende plek. Deze maand volgt ze Shirley Villavicencio.
De Plek XIII: Shirley Villavicencio
Een minuutje sta ik in de regen te wachten, tot Shirley komt aangehold. Ze heeft een hectische ochtend achter de rug, kon vervolgens haar sleutels niet vinden en is zodra het kon naar hier gesneld. Wanneer ze de deur van haar atelier opent en we de oase van rust binnenwandelen, lijkt alle drukte van haar schouders te vallen. We trekken onze schoenen uit om de met wit papier beplakte vloer niet vuil te maken. Shirley nestelt zich in één van haar stoelen en deelt me al lachend mee dat ik haar alles mag vragen.
“Ik denk dat elk masker, afhankelijk van welk land het komt, een specifieke eigenschap heeft. Net zoals mensen, zijn maskers in zekere zin allemaal uniek”, antwoordt Shirley, wanneer ik haar vraag naar de maskers die achter haar zijn opgehangen. “Afhankelijk van waar we komen, hebben we een specifieke manier van denken. In de meeste landen is de dood iets angstaanjagend, maar in Mexico is het iets dat gevierd wordt en daardoor eenheid creëert.”
Shirley’s interesse in maskers komt tot uiting in haar eigen schilderijen. De gezichten kijken je strak aan en laten je vervolgens niet meer los. “Mensen hebben in mijn ogen een soort van masker op. Je loopt niet snel te koop met wie je echt bent. Zeker in de huidige tijden van sociale media ben je geneigd trieste emoties te verbergen omdat ze niet passen in het mooie plaatje van Instagram.”
Hoewel elk van Shirley’s schilderijen een uniek karakter uitstraalt, loopt er een duidelijke rode draad door haar werk. De personen die zijn afgebeeld hebben allemaal een zwarte huidskleur. “Zwarte personen werden vaak gerepresenteerd op schilderijen als exotisch, of als bediende. Ik wil hiervan loskomen en hen op dezelfde manier representeren als een witte of Westerse persoon. Op die manier wilde ik hen opnieuw een plaats geven in kunst.”
Shirley komt uit Peru. De kunstwereld in Peru is anders dan in België, deelt Shirley me mee. Actuele problematieken verschillen er deels van Westerse problematieken waardoor er in kunst andere thema’s aan bod komen. Hoewel homoseksualiteit in de Westerse wereld grotendeels aanvaard is, is dit in Peru nog een taboe. Ook racisme leeft sterk in Peru. “Peru is een mengelmoes van culturen; we zijn gekoloniseerd door Spanje en er zijn talloze Afrikaanse mensen gearriveerd als slaven. Door die mengelmoes worden mensen nog vaak vergeleken op basis van hun huidskleur. Er heerst een idee dat als je witter bent, je beter bent dan de anderen.” Dit taboe wil Shirley aankaarten en doorbreken met haar werk.
Door de COVID-pandemie kon Shirley een tijd lang niet werken met modellen. Dit resulteerde in een reeks zelfportretten. “Ik vind het belangrijk om mezelf te portretteren. Ik vermoed dat ik na een aantal jaren echt een evolutie ga zien van mezelf in een schilderij, hoe ik verouder en verander. Ik merk dat ik me vroeger eerder als een meisje schilderde terwijl ik mezelf nu schilder als een vrouw. Ik schilder me trotser op beelden, terwijl ik vroeger soms angstig was of beschaamd.”
Al tijdens het fotograferen vraagt Shirley me of het goed is dat ze alvast begint te schilderen. Snel vergeet ze dat er een camera op haar is gericht, en gaat ze helemaal op in haar werk. Op korte tijd zie ik een transitie van een wit doek naar een kleurrijk schilderij. Dat de kleuren in haar schilderijen overeenkomen met haar kledingkeuze is geen toeval, verklaart Shirley. Haar kleerkast is tevens haar kleurinspiratie.
Tentoonstelling
- Unfinished Poetry (solo show) - Art Brussels: april 2022
- Solo show in Los Angeles bij Steve Turner Gallery in augustus 2022
- Dark empathy (boek) komt uit in april tijdens Art Brussels + een editie via Artfix