In de aanloop naar het Europees Schutterstreffen dat op 19, 20 en 21 augustus in Deinze doorgaat, pakt het Museum van Deinze en de Leiestreek (mudel) deze zomer uit met de overzichtstentoonstelling SHOOT - Het schutterswezen als cultureel erfgoed.

Zilveren pronkstuk schutterswezen Sint-Sebastiaan 16e eeuw - collectie mudel

Zilveren pronkstuk Sint-Sebastiaan 16e eeuw - collectie mudel

Momenteel kent de Stad Deinze vijf actieve schuttersverenigingen. Een daarvan, de Koninklijke en Graaflijke Handbooggilde Sint Sebastiaan - de Eendracht van Ooidonk, haalde dit jaar de twintigste editie van het Europees Schutterstreffen (EST) naar Deinze. Dat is een driejaarlijkse bijeenkomst waarbij schutterijen, schutbroederschappen en schuttersgilden elkaar telkens in een andere Europese gaststad treffen. Normaal vond dit feest plaats in 2021 maar door het coronavirus werd het EST een jaar uitgesteld. Het weekend kent een drukke agenda, gevuld met optredens, feesten en natuurlijk schietwedstrijden, maar zowel geïnteresseerden als ingewijden kunnen tot eind september doorlopend in mudel terecht voor SHOOT.

“Omdat mudel in samenwerking met de lokale vereniging Dunsa al enkele decennia relicten uit het schutterserfgoed bewaart, vormde de komst van het Europees Schutterstreffen naar Deinze een ideale kans om die te ontsluiten naar het publiek”, vertelt conservator Wim Lammertijn. “Dat zijn niet alleen stukken van verenigingen die niet langer actief zijn, maar ook fragiele stukken van de nog bestaande Sint-Sebastiaansgilde en aankopen of giften van andere schuttersmaatschappijen, beheerders van heemkundige collecties en private verzamelaars.”

Aartshertogin Isabella op de schieting van de Sint-Jorisgilde schutterswezen

Aartshertogin Isabella op de schieting van de Sint-Jorisgilde te Gent in 1618 - collectie STAM Gent

Constant Permeke Schutterswezen

Constant Permeke als keizer boogschutter in de boogschuttersgilde te Sint-Pieters Brugge - 1936 - collectie MuZEE Oostende

Die rijke getuigenissen van het schutterserfgoed in de regio worden op de tentoonstelling vergezeld door relicten uit andere streken en teksten over het schutterswezen in het algemeen. De tentoonstelling toont historische objecten, beeldmateriaal, kunstwerken en drukwerk, en illustreert zes eeuwen aan Europese schuttersgeschiedenis. Schuttersverenigingen in Europa weerspiegelden de stedelijke maatschappijstructuur, de belangrijke rollen die religie, status en hiërarchie daarin toegedeeld kregen, en op welke manier de middeleeuwse maatschappij door de eeuwen heen geleidelijk moderniseerde.

Ook de verschillende kunstenaars die onder meer in de eerste helft twintigste eeuw actief waren in de Leiestreek, komen aan bod: Constant Permeke en Gustave De Smet maakten deel uit van het schutterswezen en schoten zich zelfs tot Keizer en Koning van hun gilde. Ook schrijvers als Basiel De Craene, Cyriel Buysse en Guido Gezelle waren schutters. Die artistieke aanwezigheid had een impact op de verenigingen en hun relicten: tijdens de schietingen konden schutters een uniek servies winnen, voorzien van illustraties van de kunstenaars.