De Koninklijke bibliotheek van België heeft meer dan vier miljoen krantenpagina’s gedigitaliseerd en zo van verval gespaard. Via de vernieuwde interface BelgicaPress, is het vanaf nu mogelijk om van thuis uit talrijke krantenpagina’s uit de Belgische persgeschiedenis te doorzoeken.

De Programmatorische Federale Overheidsdienst Wetenschapsbeleid Belspo gaf de opdracht voor het project Digitalisering van de Belgische Pers 1830-1950. Dit maakt deel uit van het breder initiatief Digitalisering van het Cultureel en Wetenschappelijk Erfgoed van de Federale Wetenschappelijke Instellingen. In 2006 startte de Koninklijke bibliotheek de digitalisering haar krantenverzameling. Ondertussen gingen meer dan vier miljoen krantenpagina`s onder de scanner; 1,2 miljoen van deze pagina`s zijn online consulteerbaar.

Kranten die na het jaar 1918 gepubliceerd zijn kunnen enkel bekeken worden binnen de muren van de Koninklijke bibliotheek. Dit komt door de strenge auteurswetgeving in België. Daarom kon de bibliotheek slechts een deel van de collectie online ter beschikking stellen.

Kranten

Oorlogskranten en persvrijheid

Voor de digitalisering van de gecensureerde kranten uit de bezettingsperiodes (1914-1918 en 1940-1944) riep de bibliotheek de hulp in van CEGESOMA, het Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij. Tijdens de bezetting heerste er grote censuur en een beperkte persvrijheid. In de Tweede Wereldoorlog lag Belgapress onder Duitse controle en bepaalden zij de informatie die naar buiten ging. De collectie oorlogskranten bevatten ongeveer 800 titels.

De Koninklijke Bibliotheek digitaliseerde zelf de periodes die een persvrij regime hadden. Niet enkel grote kranten, maar ook kleinere politieke groepen of partijen hadden toen een eigen dagblad. De bibliotheek beperkte zich daarom tot een veertigtal titels, waaronder het Handelsblad, Messager de Gand en L’indépendance Belge. Ongeveer de helft van die geselecteerde titels verschijnt vandaag nog steeds.

Belgicapress

Belangrijke en kwetsbare bron

De krant als bron is zeer kwetsbaar. Het papier verzuurt in aanraking met lucht. Vandaar is het belangrijk dat die informatie op een andere manier overleeft. Kranten hebben een belangrijke maatschappelijke waarde. Zeker de gecensureerde oorlogskranten geven een unieke kijk geven op de gebeurtenissen. Dankzij de digitalisering is die informatie makkelijker raadpleegbaar voor het grote publiek.

Verdere samenwerking

Voor financiële en technische bijstand werkte de koninklijke bibliotheek samen met onder meer het AMSAB in Gent en het stadsarchief in Brussel. Die laatste bracht in 2005 al Le Soire online. Verder dragen ook de Erfgoedcel Diksmuide, Sint-Truiden en Waasland hun steentje bij. Ze hielpen voornamelijk met de digitalisering van lokale krantencollecties.

Bezoek Belgicapress