In het bruisende artistieke leven van de jaren 1920-1930 namen de fotografen Cami en Sasha Stone een bijzondere plaats in, van Berlijn tot Brussel. De reclame die ze in die tijd maakten zegt het al, Studio Stone bood publicitaire, industriële en artistieke fotografie aan. Het Musée de la Photographie in Charleroi en het Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis in Gent bundelden hun krachten om het fotografische werk van de Stones voor te stellen in een historisch, artistiek en politiek onderzoek. De werken die zijn samengebracht in de tentoonstelling Studio Stone zijn een exemplarisch corpus van de gevarieerde fotografiepraktijk van Cami en Sasha Stone: de architectuur- en industriefoto’s, de naaktfoto’s, de spektakelfoto’s en de portretten van beroemde personen uit de artistieke en politieke wereld worden naast publicaties uit die tijd geplaatst. Het onderzoek werpt een nieuw licht op het werk van deze vergeten kunstenaars uit het domein van de fotografie in het interbellum en laat hun oeuvre in al zijn diversiteit zien.
Studio Stone, of Atelier Stone, is ontstaan uit de fotografische samenwerking van het koppel dat bestond uit de Belgische Wilhelmine Camille Honorine Schammelhout, alias Cami Stone, en de Russische Aleksander Serge Steinsapir, alias Sasha Stone. Ze ontmoetten elkaar in Berlijn en in 1924 zag hun studio daar het levenslicht. Ook al is de naam ‘Stone’ vandaag wat in de vergetelheid geraakt, toen werden ze tot de beste fotografen van hun tijd gerekend. De journalisten en commentatoren spraken lovend over hun foto’s en plaatsten ze vaak op hetzelfde niveau of zelfs een trapje hoger dan hun collega’s die als referentie gelden in de geschiedenis van de fotografie: André Kertész, Germaine Krull, László Moholy-Nagy en zelfs Man Ray, om er maar enkele te noemen.
Artistieke avant-garde
In 1920 vond het bruisende fotografiemilieu een nieuwe expressie in de Avant-Gardebewegingen van het ‘Neue Sehen’ (‘de nieuwe fotografie’) en de ‘Neue Sachlichkeit’ (de ‘nieuwe zakelijkheid’), die in Duitsland waren ontstaan. Het koppel Stone had veel banden met die Avant-Garde via hun talrijke relaties in Berlijn, Parijs en Brussel. Ze waren bovendien volop aanwezig op de belangrijkste ‘moderne’ fototentoonstellingen van die tijd. Hun foto’s werden ook overvloedig gepubliceerd in de Duitse, Belgische en Franse geïllustreerde tijdschriften en kranten die de artistieke moderniteit verspreidden. Die grote verspreiding zorgde ervoor dat Cami en Sasha Stone tot de meest geziene fotografen van hun tijd behoorden maar ook belangrijke ‘uitdragers’ waren van de esthetiek van de nieuwe fotografie.
Onderwerpen van de foto’s
De Stones boden een zeer brede waaier van onderwerpen voor foto’s aan: architectuur, stedenbouwkunde, naakten, spektakelfoto’s, artistieke of politieke portretten en sociale reportages. Er was geen kwalitatief onderscheid in deze productie, ze maakten reclame voor publicitaire, industriële en artistieke fotografie en ook voor kinderportretten. De tentoonstelling is opgebouwd in thematische delen met een bijzondere aandacht voor het gebruik van de foto’s in publicaties, in die tijd het belangrijkste instrument om beelden te verspreiden en ontvangen.
Samenwerking tussen het Musée de la Photographie in Charleroi en het Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis
Studio Stone is het resultaat van de samenwerking tussen het Musée de la Photographie in Charleroi en het Amsab-ISG in Gent, dat een collectie heeft met 170 originele afdrukken, affiches en andere documenten van de Stones die nooit eerder samen zijn tentoongesteld. Het corpus van de tentoonstelling wordt aangevuld met verschillende andere verzamelingen, in de eerste plaats die van het Musée de la Photographie en daarnaast ook nog die van diverse Belgische en Duitse instellingen en archiefcentra. De enige solotentoonstelling die enkel aan het werk van Sasha Stone was gewijd vond plaats in 1990 in Duitsland en was in die tijd ook te zien in het FOMU in Antwerpen. De tentoonstelling Studio Stone ligt in de lijn van vroegere onderzoeken over en herwaarderingen van de fotografen, door hun productie opnieuw te bekijken en niet eerder gepubliceerde werken en documenten uit hun artistieke praktijk toe te voegen