OKV Mededelingen 1997.1

In 1902 sticht de Turnhoutse Norbertijner kanunnik Josephus Evermodus Jansen een geschiedkundige kring met als bedoeling: "In een museum verzamelen al wat belang heeft voor de Kempen". 95 jaar later krijgt de inmiddels immense verzameling een nieuw onderkomen in het prachtig gerestaureerde "Huis metten Thoren".

"Huis metten Thoren": de nieuwe thuishaven van het Taxandriamuseum.

De eerste schaarse voorwerpen van de Geschiedkundige Kring Taxandria werden ondergebracht in een pand aan de toenmalige Botermarkt, nu het Zegeplein. Reeds in 1910 besliste de Kring met eigen middelen een museumgebouw op te trekken. Drie jaar later werd het gebouw feestelijk ingehuldigd. Kort daarop brak de oorlog uit en moest de Kring noodgedwongen zijn activiteiten stoppen. De ledenbijdragen waren onvoldoende om de leningen terug te betalen en in 1920 werd de Stad Turnhout bereid gevonden het museumgebouw over te nemen.

Naast zijn diverse religieuze functies was kanunnik Jansen ook stadsarchivaris van Turnhout, geschiedschrijver en verwoed verzamelaar. Hij verzamelde niet alleen in zijn hoedanigheid van conservator van het Taxandriamuseum maar ook privé. In 1937 schonk hij het grootste deel van zijn verzameling aan het Taxandriamuseum dat zo in het bezit kwam van een groot aantal voorwerpen die vreemd zijn aan de Kempen.

Ook de opvolgers van de kanunnik bleven verwoed verder verzamelen. De voorwerpen stapelden zich op en het museum ging steeds meer lijken op een goed onderhouden stapelplaats. In 1980 werd de collectie in zijn geheel overgemaakt aan de Stad Turnhout die als tegenprestatie beloofde voor een goed behuizing te zorgen. Met de ingebruikname van het gerestaureerde "Huis metten
Thoren" werd deze belofte ingelost.

Het "Huis metten Thoren" dateert van 1570 en is het oudste nog bestaande burgerlijke huis van Turnhout. Het behoorde vaak aan ambtenaren die met het nabijgelegen kasteel in relatie stonden. Het voorgebouw is 16de-eeuws, de vleugel met de rondbogen aan de tuinzijde werd gebouwd in de 18de eeuw. In de voortuin staat een monument voor Pieter Corbeels, boerenkrijger en grondlegger van de Turnhoutse papierverwerkende industrie.

Taxandriamuseum, Turnhout

Van 21 juni tot 28 september is Kassel opnieuw het epicentrum van de hedendaagse kunst

Artistiek directeur Catherine David, curator van het Centre Georges Pompidou en de Galerie Nationale du Jeu de Paume te Parijs, brengt 250 gasten naar Kassei: kunstenaars, theatermakers, filmmakers, auteurs, architecten, muzikanten en filosofen. 100 dagen lang zullen de bezoekers de kans hebben een brede waaier van hedendaagse kunsten te beleven. 100 dagen van analyse, overleg, critische benadering, vraagstelling en reflectie.

Documenta und Museum Fridericianum Veranstaltung GmbH
Friederichsplatz 18, D-34117 Kassei
tel. 0049/561-70.72.70, fax. 049/561-707.27.39, internet: http://www.documenta.de

Het Nationaal Museum van de Speelkaart in Turnhout bezit een historische stoommachine.

De stoommachine van het Nationaal Museum van de Speelkaart, toestand 1978.

Om het kolossale apparaat te restaureren, op te stellen en opnieuw te laten draaien is 8,5 miljoen frank nodig. Wie interesse heeft in het project en zijn steentje wil bijdragen, kan één van de 2000 onderdeeltjes van de stoommachine adopteren.

De machine dateert van 1896 en is de oudste en grootste compound-machine die in België nog bestaat. Het apparaat weegt 70 ton en werd in 1979 aangekocht. Het kon niet onmiddellijk worden opgesteld omdat het museum toen nog niet beschikte over een aangepast gebouw. Intussen werd het museum ondergebracht in een vleugel van een vroegere speelkaartenfabriek in hartje Turnhout. Voor de stoommachine zal een apart "stoomhuis" worden gebouwd in het verlengde van de hoofdvleugel.

Wie wil helpen om de historische kolos opnieuw in zijn oude glorie te herstellen, kan contact opnemen met IETS v.z.w. (Stichting Erfgoed Turnhoutse Speelkaarten), Druivenstraat 18, 2300 Turnhout, 014/ 41.56.21.

Sir Lawrence Alma-Tadema. "Een gunstig uitkijkpunt"( 1895). Olieverf op paneel, 64 x 44,5cm. Privé collectie.

Sir Lawrence Alma-Tadema, geboren in Friesland, maar vanaf 1870 werkzaam in London, was ongelofelijk succesvol in het Victoriaanse Engeland en behoorde tot de meest gevierde en best betaalde kunstenaars.

Alma-Tadema specialiseerde zich in het weergeven van antieke zeden en gewoonten. Zijn voorstellingen waren gebaseerd op de nieuwste archeologische ontdekkingen en geschilderd met verbazingwekkende details. Met koel marmer, diepblauwe zeeën, kostbare stoffen en elegante personages, dit alles gestileerd volgens de Victoriaanse smaak, riep hij een poëtisch beeld op van de antieke wereld. Naast de bijna obsessieve aandacht voor het detail worden Alma-Tadema's schilderijen ook gekenmerkt door bijzondere lichteffecten, composities met duizelingwekkende perspectieven en fraaie doorkijkjes. Deze illusionistische trucs, waardoor men als het were in het beeld wordt getrokken, zouden later worden worden opgepikt door de filmindustrie van Hollywood.

Na Amsterdam reist de tentoonstelling naar Liverpool waar ze van 2 1 maart tot 8 juni te zien is in de Walker Art Gallery.

Van Goghmuseum, Amsterdam. tot 2 maart

Op vrijdag 6 december 1996 vierde de Monumentenwacht zijn vijfde verjaardag. Bij deze gelegenheid vond plaats in het Cultureel Centrum "Romaanse Poort" te Leuven de presentatie voor van een lustrumbrochure.

De Monumentenwacht werd in 1991 opgericht door de Koning Boudewijnstichting, de Stichting Monumenten- en Landschapszorg en de Vereniging van Vlaamse Provincies. De Vlaamse overheid zei onmiddellijk haar steun toe aan het initiatief dat in korte tijd uitgroeide tot een gevestigde waarde.

De Monumentenwacht bestaat uit zes vzw's, één per provincie en één centrale vereniging. De activiteiten zijn gericht op preventie, onderhoud en voorlichting. Wie aansluit, kan tegen een kleine vergoeding, rekenen op geregelde inspectie van het monument dat hij in bezit of beheer houdt. Na die inspectie ontvangt de beheerder een rapport dat als basis kan dienen voor onderhoudswerkzaamheden.

De lustrumbrochure "Monumentenwacht Vlaanderen Vijf Jaar" is een informatieve publicatie geworden. Gebaseerd op vijf jaar praktijkervaring en studieresultaten, verstrekt ze de eigenaars en beheerders van monumenten uitleg over de oorzaken van verval (mechanische, chemische en biologische factoren) en vertelt ze hoe de aftakeling te stoppen of op zijn minst te vertragen. De brochure schetst in het kort de geschiedenis en de structuur van de Monumentenwacht en situeert haar in relatie tot andere instellingen en organisaties voor monumentenzorg. Speciale aandacht gaat naar de Monumentenwacht-Interieur die bij wijze van experiment wordt opgestart in de provincies Limburg en Oost-Vlaanderen. De lustrumbrochure wordt afgesloten met cijfers en grafieken over aantal leden, monumenten, interventies enz., en met een chronologisch overzicht van de vijf voorbije jaren.

De lustrumbrochure "Monumentenwacht Vlaanderen Vijf Jaar" kan u gratis aanvragen op volgend adres: Monumentenwacht Vlaanderen, Huis Schott, Eikstraat 27, 1000 Brussel, 02/549.07.37.

Dat de Romeinen beschikten over een gezonde handelsgeest blijkt nog dagelijks uit onze opgravingen. De vondsten bewijzen dat Velzeke in contact stond met de ganse Romeinse wereld.

Een bedrijvige markt van toen nabootsen is dan ook geen simpele opgave. Toch ondernemen we dit jaar opnieuw een poging om een forum tot leven te brengen. Naast demonstraties van wol-, leder-, houtbewerking kan u zelf zien hoe mantelspelden en andere sieraden vervaardigd worden. Tal van deze artikelen worden ook te koop aangeboden. Wat dacht u van een paar authentieke sandalen, een lederen beurs of een riem? Naast aardewerk gaat ook prachtig Romeins glas over de toonbank. Na een grondige degustatie vonden wij de mulsumwijn geschikt voor import en raden hem dan ook ten zeerste aan. Een hapje of een stevige brok vlees ... de innerlijke mens wordt niet vergeten. Wij maken er een gezellige en levendige bedoening van.

Wij voorzien minstens 15 verschillende ambachten en marktkramers die een brede waaier aan activiteiten en koopwaar aanbieden.

Onze Romeinse ambachtenrnarkt gaat door op zondag 25 mei op het forum van het Provinciaal Archeologisch Museum van Zuid-Oost-Vlaanderen, Paddestraat 7, 9620 Velzeke. U kan er de kundigheid van onze voorouders bewonderen tussen 10h en 18h. Deze manifestatie loopt in samenwerking met de vlooienmarkt van de lokale middenstand.
Voor verdere informatie: 09/360 67 16.