Josef Hoffman

Links: Josef Hoffmann voor de Wiener Werkstätte (uitgevoerd door Ludwig Moser & Söhne), vaas, ca. 1922-1923, Karlsbad, gekleurd glas met radon, geblazen in een mal, 21,6 x 12,6 cm, Museum für angewandte Kunst, Wenen, inv. nr. GL 3785 © MAK  

Rechts: Georg Mayer & Josef Hoffmann voor de Wiener Werkstätte (uitgevoerd door een Boheems atelier), schaal op een voet, 1922, geïriseerd glas, geblazen in een mal, Museum für angewandte Kunst, Wenen, inv.nr. GL 3309 © MAK/Georg Mayer 

Lees het artikel in OKV Josef Hoffmann - Zoveel meer dan Stocklet

Deze retrospectieve tentoonstelling beoogt een dieper inzicht te bieden in de idealen van Hoffmann en de evolutie hiervan.

Weense architect en ontwerper Josef Hoffmann (1870-1956) reisde in oktober 1955 naar Brussel ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van het Stoclet Huis, een ontwerp dat bekend raakte als ‘paleis’ en dat zijn leven en carrière een nieuwe wending gaf. De hardnekkige mythe rond dit gebouw, maar ook de uitzonderlijke productcultuur die voortvloeide uit het vakmanschap van de Wiener Werkstätte (Weense ateliers), beheersen tot op vandaag de studie van zijn werk. De tentoonstelling Josef Hoffman - In de ban van schoonheid tracht een breder perspectief te bieden door het kunstenaarschap van Hoffmann te belichten en, voor het allereerst in België, de ontwikkeling hiervan in de loop van zestig jaar productie.

De tijdloze schoonheid van Hoffmanns creaties toont niet enkel zijn belang als historische figuur, maar ook als bron van inspiratie voor meerdere generaties studenten zowel aan de Weense School voor Toegepaste Kunsten als elders, wat van hem een internationale referentie voor de postmoderne kunst maakt. Deze retrospectieve tentoonstelling beoogt een dieper inzicht te bieden in de idealen van Hoffmann en de evolutie hiervan, zowel voortvloeiend uit, als losstaand van de diverse ideologische en sociale omstandigheden waaronder ze tot stand kwamen. De tentoonstelling is samengesteld uit alom bekende werken afgewisseld met zeldzame stukken uit privéverzamelingen. De verhaallijn wordt verlevendigd door biografische details maar ook met nieuw opgedoken, nooit eerder bestudeerde gegevens. Dit alles om het begrip van deze spilfiguur van de moderne design te verbreiden.

Elk onderdeel van de tentoonstelling is opgebouwd rond een of meer maquettes - waaronder een nieuwe maquette van het paviljoen dat Hoffmann ontwierp voor de Werkbund tentoonstelling in Keulen in 1914 - die dienstdoen als voorbeeld en referentiepunt voor constellaties meubelstukken, voorwerpen, ontwerpen, textiel en documenten. Meerdere narratieven worden nevengeschikt, om zo elk aspect van de artistieke productie van Hoffmann te belichten, zij het architectuur, design, decoratieve kunsten, scenografie, schrijfkunst of onderwijs. Verder wordt klemtoon gelegd op zijn creatieve werkwijze en zijn kleurgebruik.

De tentoonstelling Josef Hoffman - In de ban van schoonheid die door zal gaan in het Brusselse Museum Kunst & Geschiedenis biedt de uitzonderlijke gelegenheid om een kunstenaar te ontdekken voor wie schoonheid een absolute vereiste was voor individuele en sociale transformatie.

Deze tentoonstelling is een van de blikvangers in het art-nouveaujaar in 2023 in Brussel.

Josef Hoffmann werd in 1870 geboren in Brtnice, Moravia, dat op dat ogenblik deel uitmaakt van het Oostenrijks-Hongaars keizerrijk, vandaag gelegen in de Tsjechische Republiek. Hij was architect en allround designer, een term die hem op het lijf was geschreven. Hij was een vernieuwer, maar zich zeer bewust van de traditie. Aan de Weense Academie voor Schone Kunsten kreeg hij les van Karl Freiherr von Hasenauer en Otto Wagner. Hij behoorde tot de oprichters van de Wiener Secession en was medestichter van de Wiener Werkstätte (1903-1932). Zijn meest opmerkelijke verwezenlijkingen zijn het Sanatorium Purkersdorf (1904-1905) en het Palais Stoclet in Brussel (1905-11). Meer dan zes decennia van zijn vijfentachtig jaar lange leven wijdde Hoffmann actief aan de kunst. Tot zijn dood in 1956 werkte hij onder vijf opeenvolgende politieke regimes. Tot op de dag van vandaag beïnvloedde hij honderden ontwerpers. Onafhankelijk van de heersende mode bleef Hoffmann altijd trouw aan zijn eigen en uitzonderlijk creatieve normen.