Het museum voor geld en geschiedenis van de Nationale Bank van België werd in 1982 opgericht. Vooraleer het zover was, kende het museum een wordingsgeschiedenis van meer dan dertig jaar. De periode gaat terug tot de eerste verantwoordelijken voor de verzamelingen van de Nationale Bank. Zoals het vaak gebeurt in bedrijven, buigen de bedrijfsleiders zich pas over het bedrijfsverleden in het vooruitzicht van belangrijke herdenkingen. De Nationale Bank maakte hierop geen uitzondering toen, op het einde van de jaren veertig, haar honderdjarig bestaan zich aandiende. De eerste stap tot de "historische" dimensie in het bedrijf werd gezet met de systematische ordening van het archief. Met andere woorden, de eerste stappen werden gezet op het pad van onderzoeken en inventariseren van een verzameling. Professor Pierre Kauch, economisch adviseur van de Bank, en Etienne Sabbe, toenmalig rijksarchivaris, verzamelden alle belangrijke memorabilia van de Bank en verdeelden de tukken over een archief en een gedocumenteerde museale verzameling.
De verzameling werd trouwens vrij goed beschreven want beide heren wilden de rol en de taak van de Nationale Bank verduidelijken aan het publiek. Ze wilden ook de lange evolutie in de ontstaansgeschiedenis van een nationale bank of van een centrale bank in een historisch perspectief plaatsen. De verzameling van de Nationale Bank heeft dus een didactische doelstelling en is geen investering op zich zoals bij de meeste commerciële banken het geval is. (Kunst)objecten als investering verzamelen is voor de Nationale Bank door de wet verboden.
De eerste aanzet van het museum werd dus in 1950 gegeven met de tentoonstelling voor het eeuwfeest van de Bank. Sindsdien wordt de verzameling systematisch uitgebreid met documenten die het economische en het financieel-monetaire verleden en het heden van België en de kolonie belichten. Zo maakt het museum de werking van onze Nationale Bank tastbaar.
