Het gasthuis Notre-Dame à la Rose werd in 1242 opgericht. Het is één van de laatste voorbeelden van een zelf bedruipend hospitaal met boerderij, tuinen, ijskelder en kerkhof, naast de kloostergebouwen en het ziekenhuis. Het is een getuige van de werking van hospitalen tijdens de Middeleeuwen. Dit godshuis is buitengewoon omwille van de goede staat waarin het zich bevindt, de verscheidenheid van de gebouwen, en de rijke kunst-, farmaceutische- of medische verzamelingen, voorgesteld in een uniek kader. Een bezoekerscircuit van meer dan 20 vernieuwde zalen vertelt u het leven en de ontwikkeling van hospitalen en ziekenzorg door de eeuwen heen.
De originaliteit en het belang van de collecties van het Hospitaal liggen vervat in hun variatie en kwaliteit. Ze illustreren talrijke domeinen van de geschiedenis van kunst en wetenschappen. Bovendien zijn ze in situ gebleven, waardoor ze opnieuw de sfeer van weleer oproepen en tegelijk een eigen leven creëren voor dit oord waar de tijd schijnbaar stil is blijven staan. We kunnen heel wat banden aanwijzen tussen de vandaag tentoongestelde objecten en het dagelijks leven of de grote gebeurtenissen zoals de mannen en vrouwen die de geschiedenis van dit Hospitaal “gemaakt” en geschreven hebben, ze hebben beleefd.
De kunstcollecties omvatten verscheidene duizenden objecten. We hebben het dan over gotische en renaissancemeubelen, maar ook over Naamse meubelen of lambriseringen uit de barok en Régence. De credenskasten* en de koffer-banken vormen een uniek ensemble in België.
*De naam vindt zijn oorsprong in het vertrouwen (credenza) dat men moest hebben in de persoon die de gerechten proefde voor men kon beginnen eten. Vergiftigingen kwamen destijds vrij veel voor in invloedrijke milieus. Eens de maaltijd bereid was, at de proever als eerste van de bereide maaltijd en stak de maaltijd vervolgens achter slot in dit meubel. Indien de proever na enkele minuten nog steeds in goede gezondheid verkeerde, kon men - in alle vertrouwen - het bord “à couvert” (onder een handdoek of deksel) op het plateau van dit meubel plaatsen.
