Met Allerheiligen plaatsen we chrysanten op het graf van onze dierbaren, met Pasen zoeken we paaseieren in de tuin en bij een geboorte krijgen we suikerbonen. Deze tradities kennen we allemaal. Maar kent u ook de betekenis van een ex-voto en weet u waarom bij een Turks huwelijk een autokonvooi toeterend door de straten rijdt? Tradities zijn zowel alledaags als bijzonder. Op de grote momenten van het leven – geboorte, huwelijk en de dood - grijpt bijna iedereen er naar terug. Carnaval vieren of een kerstboom opzetten zijn zo herkenbaar dat we er ons zelfs niet altijd meer bewust van zijn. Toch vinden we zulke kleine rituelen waardevol en vormen ze de ondergrond van ons dagelijks denken en handelen. Het is onze manier om van generatie op generatie een stukje immateriële (volks)cultuur door te geven.

Welke tradities vindt u belangrijk en waarom? Dat is de vraag waar de vzw Volkskunde Vlaanderen de komende maanden een antwoord op zoekt. Deze vzw is een landelijke organisatie die het leven van iedere dag vanuit een hedendaags perspectief bestudeert en onder de aandacht brengt. Ze is vooral gekend voor de ondersteuning die ze geeft aan volksculturele organisaties. Recent voegde Volkskunde Vlaanderen de affix 'Huis voor immaterieel erfgoed' toe aan haar naam. Hiermee benadrukken ze dat de zorg voor het niet-tastbare erfgoed bij hen centraal staat.

Traditioneel

Zoals gewoonlijk

Met het project 'Zoals gewoonlijk!?' wil Volkskunde Vlaanderen in eerste instantie zicht krijgen op de rijkdom aan tradities in Vlaanderen. In een tweede fase van het project onderzoeken ze de oorsprong, de betekenis en de evolutie van tradities. Tot slot worden er publieksactiviteiten opgezet in samenwerking met verschillende partners. Dat kan zowel een koepelorganisatie uit de erfgoedsector zijn als een minderheidsgroep. Op die manier worden minder bekende tradities of nieuwe vieringen, zoals het suikerfeest, eveneens voorgesteld aan het brede publiek. Om al die gewoontes te inventariseren, te documenteren en toegankelijk te maken werd de webstek Tradities gelanceerd. Wanneer u daar tradities A tot Z aanklikt komt u meer te weten over de herkomst van bepaalde gewoonten en over de soms bijzondere gebruiken die eraan verbonden zijn. Bovendien kan u via de reageerknop onderaan elk tekstje zelf een reactie of foto plaatsen. U kan ook naar de invulfiche gaan en laten weten welke tradities u zelf kent of in leven houdt. Zo levert u misschien een bijdrage aan het fotoboek met dertig tradities dat na afronding van dit project zal verschijnen.

Pakjesavond

Hoe typerend en uniek tradities kunnen zijn voor een land of cultuur, bewijst de webstek Traditie.nl van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur. Deze organisatie vierde vorig jaar haar vijfentwintig jarig bestaan met een Jaar van de Tradities. Met dit initiatief wilde deze organisatie rituelen en gewoonten in Nederland promoten. Ook zij publiceerden het boeiende (historische) verhaal van al die gebruiken op een kleurrijke webstek. In hun lijst van de honderd belangrijkste tradities prijkt pakjesavond op één, gevolgd door de kerstboom opzetten en de vrijmarkt die op Koninginnedag wordt georganiseerd. Heel anders dan in Vlaanderen, en toch zo gewoon.

Download hier de pdf

Traditioneel