Een extra laag informatie

Ook in het erfgoedveld komt het internet der dingen - waarbij fysieke objecten en de virtuele wereld samenvloeien - steeds dichterbij. Een culturele uitstap wordt meer en meer begeleid door de slimme telefoon in plaats van de goede oude teksten op informatieborden. Ook musea laten de audiogids vaak achterwege voor een gelijkaardige toepassing in zakformaat. 

Maar om werkelijk van het internet der dingen te spreken, moet het nog een stap verder te gaan: de tastbare realiteit gaat dan echt deel uitmaken van de internetwereld en zelf informatie verspreiden. Dan is de smartphone niet gewoonweg een digitale versie van een catalogus of brochure, maar een volwaardige gids die het bezoek verbluffend uitbreidt en verhalen tot leven laat komen. Met andere woorden: de digitale wereld legt een virtuele laag informatie bovenop de werkelijkheid.

Augmented Reality

De ErfgoedApp is een goede stap in die richting, en speelt met Augmented Reality. Erfgoedobjecten op straat en in musea worden, gewapend met smartphone of tablet, een bron van oneindige kennis. De app brengt cultuurliefhebbers automatisch op de hoogte van culturele trekpleisters in de buurt. Daarnaast roept de toepassing, door simpelweg het straatbeeld, kunstwerk of de historische plaats te scannen met de ingebouwde camera, in geen tijd bijhorende teksten, beelden, geluidsfragmenten of filmpjes op. Geen beeldschermen met opgedrongen video, maar de mogelijkheid zelf te beslissen wat je het interessantst lijkt. Geen gelimiteerde tekst, maar een onuitputtelijke stroom aan informatie die de museumbeleving of erfgoedwandeling niet visueel verstoord, maar die je toch steeds op zak hebt. Doordat bezoekers niet meer gebonden zijn aan informatieborden op vastgelegde plaatsen, ligt het initiatief volledig bij henzelf.

ErfgoedBeacons

De ErfgoedApp ontstond in het kader van het cultuurproject ErfgoedBeacons van FARO en het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media. Voor de technische kant wendden ze zich tot het Zwitserse Vidinoti, dat verbonden is aan de Technische Universiteit van Lausanne. De innovatieve toepassing werkt niet met GPS-coördinaten, die te omslachtig zijn om bijvoorbeeld verschillende schilderijen in eenzelfde ruimte te onderscheiden, maar maakt gebruik van iBeacons. Die bakens zijn kleine bluetoothzenders met een laag energieverbruik die een permanent signaal uitsturen en zich op de kunstwerken of de culturele locaties bevinden. Zo is het het erfgoed zelf dat gebruikers van de ErfgoedApp naar de historische locatie in de buurt lokt. Nog voor de culturele trekpleister in het zicht is, verschijnen praktische gegevens op je scherm, zoals mogelijke openingsuren of het programma. Internetverbinding doet de rest, en stelt bezoekers in staat om beeld-, tekst-, geluid- en filmmateriaal op te roepen die bij het dichtstbijzijnde baken horen.

Bang om te veel geheugen te gebruiken? De informatie in de ErfgoedApp staat in verbinding met het iBeacon zelf. Een nieuwe erfgoedparel in de buurt verwijdert automatisch de info van het vorige. De bakens werken zowel binnen de museummuren als gewoon op straat. Geen zin om cultuur opgedrongen te krijgen door meldingen die de bakens uitsturen? Geen probleem, schakel bluetooth uit, en je kan je gewoon door het toeval laten leiden. Met de camera van de mobiele telefoon het kunstwerk scannen is voldoende om de verborgen, virtuele laag op te roepen. Musea als het Louvre, Groninger Museum en dichter bij huis het Rubenshuis brachten hun collecties reeds tot leven met die technologie.

De ErfgoedApp is gekoppeld aan de Erfgoedkaart, waarop alle musea en erfgoedorganisaties in Vlaanderen en Brussel vertegenwoordigd zijn. Momenteel bevat de applicatie gegevens van meer dan 1.700 musea en erfgoedlocaties. De ErfgoedApp is gratis te downloaden voor Apple en Android. Voor de gebruikers van oudere toestellen die geen iBeacons herkennen, volstaat een eenvoudige QR-code nog steeds om de fysieke museumervaring digitaal te verrijken.

Download hier de pdf

Erfgoedapp