2003.2 Voor u gelezen

Jeroen Bosch bekleedt in de Europese kunst van zijn tijd een uitzonderlijke plaats. Uiteraard was hij een vakman, maar dan wel eentje die met uitzonderlijk talent vorm wist te geven aan de obsessies en de angsten van zijn tijd. Vaak maakt hij daarbij gebruik van volkse gebruiken en aan de normen en waarden van de stedelijke burgerij, waartoe hijzelf ook behoorde. Door de eeuwen heen was zijn werk onder­hevig aan de meest bizarre verklaringen en een grootse mythevorming. 

Dit boek gaat uitgebreid in op de menselijke en geestelijke aspecten van zijn oeuvre, met veel aandacht voor de menselijke neiging tot het kwaad en het thema 'redding'. Dit laatste uiteraard te begrijpen in een reli­gieuze context. 

Een machtig boek is dit. Wie uit is op mooie reproducties komt echter bedrogen uit, dit is echt leesvoer. Het leest verbazend vlot voor een turf van dit kaliber en daar kan je als lezer alleen maar blij mee zijn.

De bekendste schilder van zijn tijd was hij, geen mens die dat nu nog weet. Laurens Alma Tadema was lid van de Britse Royal Academy. Hij was een Fries en kreeg zijn opleiding in Antwerpen. Daarna vertrok hij dan naar Londen. Aan die Nederlandse en Belgische jaren is nooit veel aandacht geschonken, tot nu. 

In dit boek wordt uitgebreid nagegaan met wie Tadema heeft samengewerkt. Belangrijkste naam daarbij is de Haagse zeeschilder Mesdag, die toen in Brussel verbleef. Hij voerde een uitgebreide corre­spondentie met Tadema en die briefwisse­ling vormt het uitgangspunt van dit boek. Ze bleven elkaar schrijven, ook later toen ze elk hun eigen successen konden vieren. Het werk dat Tadema later in Londen maakte is virtuozer en rijper, maar net daarom is dit boek zo boeiend. Het is verschenen naar aanleiding van een tentoonstelling in het Haagse Mesdagmuseum en kan gezien worden als een catalogus. Maar het leest ontzettend vlot en is mooi geïllustreerd.